Τρίτη 21 Μαΐου 2024

Μια απογραφή / περισυλλογή


ομολογουμένως τη φύσει ζην,
όπερ ταυτό του κατ’ αρετήν ζην (Ζήνων ο Κιτιεύς)

Στη συστηματική κι αμίλητη φύση δεν υπάρχει χώρος για ρουσφετολογία, για αδικία αλλά ούτε και για απόδοση δικαιοσύνης όπως τη γνωρίζουμε. Η φύση λειτουργεί ανεξάρτητα, αυτοκυρίαρχα, αυτοπειθαρχημένα κι όποιος δε γνωρίζει τους νόμους της καταλήγει ανέγνωρος και αθέλητος από αυτή, κατά συνέπεια καταδικασμένος στην αφάνεια, στην απομάκρυνση και αργά ή γρήγορα στην εξαφάνιση. Η απόδοση δικαιοσύνης της φύσης είναι το αποτέλεσμα της παραβίασης των κανόνων της. «Ως σκοπός ορίζεται η ζωή σε συμφωνία με τη φύση…» – Ζήνων ο Κιτιεύς.

Όσο για την αληθινή γνώση των ιδιοτήτων των θείων, αυτή είναι πέραν των δυνατοτήτων του ανθρώπου λέει ο Ηράκλειτος. Ένα άλλο πράγμα που θα συμπεράνουμε από τα λόγια του Ηράκλειτου είναι πως ο θεός είναι η ψυχή του κόσμου και η φύση είναι θεός. «ὁ θεὸς ἡμέρη εὐφρόνη, χειμὼν – θέρος, πόλεμος – εἰρήνη, κόρος – λιμός (τἀναντία ἅπαντα· οὗτος ὁ νοῦς), ἀλλοιοῦται δὲ ὅκωσπερ (πῦρ), ὁπόταν συμμιγῇ θυώμασιν, ὀνομάζεται καθ᾽ ἡδονὴν ἑκάστου» (Ιππόλυτος, περί ρήσεων Ηράκλειτου 12.67) – Ο θεός είναι μέρα, νύχτα, χειμώνας, καλοκαίρι, πόλεμος, ειρήνη, κορεσμός και πείνα. Αυτός μεταβάλλεται με τη φωτιά: κι όποτε αναμιχθεί με θυμιάματα, ονομάζεται ανάλογα με τις ορέξεις του καθενός. Και τέλος σύμφωνα με τον Ζήνωνα: «Ο άνθρωπος μπορεί να κατακτήσει ευδαιμονία, όταν η ζωή του εναρμονίζεται με τη φύση και το θεϊκό λόγο και όταν θέτει ως μοναδικό σκοπό της ζωής του την αρετή…». Στη στωική φιλοσοφία το ν’ αναγνωρίσει το θεϊκό νόμο στα πάντα και ιδιαίτερα στην τελειότητα της φύσης, έπρεπε να είναι το πρώτο καθήκον του φιλοσόφου.

Δε χρειαζόμαστε όμως απαραίτητα τους φιλοσόφους να μας ερμηνεύσουν τις ιδιότητες της φύσης. «ἀνθρώποισι πᾶσι μέτεστι γινώσκειν ἑωυτοὺς καὶ σωφρονεῖν» (Ηρ. 14.116). Σ’ όλους τους ανθρώπους έχει δοθεί η σωφροσύνη. Επιπλέον, η φύση διδάσκει καθημερινά ότι –

  • Με τη σωστή[i] χρήση και επιμέλεια του σώματος προσφέρεται προέκταση της βιωσιμότητας κι επιβράδυνση των επιπτώσεων του χρόνου.
  • Με την καλλιέργεια του πνεύματος προσφέρεται αποφυγή των δεινών της απογοήτευσης και της απελπισίας.
  • Με την προσφορά στο κοινωνικό σύνολο από πλευράς της η φύση προσφέρει στήριξη των αναγκών του ατόμου.

Άρα χρειαζόμαστε σκληρή δουλειά. Κι ας μην προσπαθούμε να εξαλείψουμε το κακό από το περιβάλλον που ζούμε, μας προτρέπει η φύση, να προσπαθήσουμε να μάθουμε να προγραμματίζουμε την αποφυγή και τους συντελεστές του. Δεν είμαστε αιώνιοι ως σώμα, μπορούμε όμως να γίνουμε αιώνιοι ως πνεύμα. «…τὸ πᾶν διαιρετὸν ἀδιαίρετον, γενητὸν ἀγένητον, θνητὸν ἀθάνατον, λόγον αἰῶνα, πατέρα υἱὸν, θεὸν δίκαιον…» (Ηρ. 18.50)

Ακόμη περισσότερο, η αμίλητη φύση κρίνει πως ο νόμος της είναι ανώτερος των πάντων. Ανώτερος του συνόλου και της μονάδας, ανώτερος του Έθνους, σίγουρα ανώτερος των φιλικών και συγγενικών συμφερόντων. Το κάλλος της ύπαρξης ενός σώματος μετριέται περισσότερο με την προσφορά του στο κοινωνικό/φυσικό σύνολο, και λιγότερο με την προσφορά του στην ατομική επιβίωση χωρίς να αποκλείεται η συμβολή του στη δημιουργία και συντήρηση του δώρου της ζωής.

Όλα τα ενάρετα και αιώνια σώματα πηγάζουν από το σέβας του περιβάλλοντος στο οποίο κινούνται. Όλα προοδεύουν, επαυξάνονται κι εξαπλώνονται ως το τέλος, εφόσον λειτουργούν με γνώμονα το σέβας. Εκείνα που δεν διακατέχονται από σέβας στην ουσία δεν ακμάζουν και καταλήγουν σε άψυχη σκόνη. Τίποτα δεν ανήκει στη μονάδα, ούτε ακόμη και η ίδια η μονάδα.

Ο Ελληνισμός στις μέρες μας απέχει πολύ από τους χρόνους της ακμής, από στόχους αγχίνους της μνήμης και της ύπαρξής του και η τύχη του πλέον σημαδεύεται από παρακμή, σήψη και αποσύνθεση. Ο Ελληνισμός κινείται με μαθηματική ακρίβεια προς το τέλος του. Το τέλος τουλάχιστον του πολιτισμού του, της γλώσσας του, της υψηλοφροσύνης και κατά συνέπεια της ύπαρξής του. Πολλοί οι παράγοντες που συμβάλουν σ’ αυτή την κατάσταση εκ των έξω αλλά και εκ των έσω. Ας αγωνιστούμε να εξαλείψουμε τουλάχιστον αυτούς τους παράγοντες που εδρεύουν και αναπτύσσονται στο δικό μας περίγυρο.

Ευτυχώς υπάρχουν κάποιες ελπίδες, όσο κι αν θεωρούνται μηδαμινές και απίθανες, αρκεί να μην καταλήξουν φρούδες ως αποτέλεσμα της μη συμμόρφωσης στα κελεύσματα της φύσης. Υπάρχει για παράδειγμα μια ελπίδα η οποία ανακύπτει από την αναγνώριση της ιστορίας των λαθών του παρελθόντος που με ειλικρίνεια και προπάντων προγραμματισμό, με διαχρονική κι επίπονη διαδικασία μπορούμε σχετικά εύκολα να εκμεταλλευτούμε. Η αλήθεια ποτέ δεν πρέπει να μας φοβίζει.

Στο μονόδρομο αυτό της ανάκαμψης συγκαταλέγονται πολλές ενέργειες προγραμματισμού κι εδώ καταγράφουμε αυτές που ο γράφων πιστεύει πως είναι απαραίτητες, δίχως ν’ αποκλείονται άλλες, δίχως να εννοείται ότι μόνον αυτές υπάρχουν, δίχως να είμαστε ειδικοί στο χώρο.

  1. Επανεξέταση της ανόθευτης και απαραχάρακτης ιστορίας και των λαθών τα προηγούμενα εκατό και πλέον χρόνια και καταγραφή τους στην ανεξίτηλη μνήμη. Από όλους τους ενσυνείδητους πολίτες. Όλα ξεκινούν από τη μονάδα.
  2. Ολική αναδιάρθρωση της Παιδείας με αποφασιστικό πάγωμα στις απλοποιήσεις της Ελληνικής Γλώσσας και αν είναι δυνατό με την επαναφορά της καθαρεύουσας ως επίσημης λεκτικής επικοινωνίας από τους ενσυνείδητους ηγέτες που πρέπει τελικά να αποδείξουν στο λαό ότι αναγνωρίζουν το βάρος της ευθύνης που έχουν.
  3. Άμεση επιστροφή στους Νόμους με απόλυτη εφαρμογή και δίχως εξαιρέσεις, των βασικών κανόνων της ελληνικής ευνομούμενης Πολιτείας βασισμένους στο σέβας του πολιτισμού της και της αλήθειας.

Στις Μνήμες – Αλησμόνητες Πατρίδες (http://mnimes.diasporic.org), τμήμα της Διασπορικής Λογοτεχνικής Στοάς δε δυνάμεθα να προσφέρουμε πολλά προς αυτήν την κατεύθυνση, αλλά ούτε και επιθυμούμε απλά να κτυπάμε τον κώδωνα του κινδύνου. Συμμετέχουμε και προκαλούμε εγρήγορση. Υποσχόμαστε ενέργεια και δραστηριοποίηση παρ’ όλο που η διαφθορά είναι τόσο προχωρημένη που δε δυνάμεθα καν να προκαλέσουμε την επαναφορά της νοήμονος συμπεριφοράς. Μπορούμε όμως να συμβάλουμε έμπρακτα στην αναδίφηση και καταγραφή της αμιγούς και αναμφισβήτητα απροσκύνητης και διαχρονικής ιστορίας μας. Αυτή που εξύψωσε το Έθνος, κι αυτή που προσπαθούν οι σαλτιμπάγκοι ανάμεσά μας να μας παροτρύνουν να ξεχάσουμε και δεν θα καταστείλουν την αγωνιστική μας βούληση.

Μια υπόσχεση ας δώσουμε πρώτα στον εαυτό μας απ’ όπου ξεκινούν τα πάντα, πως δε θα μας κάνουν να ξεχάσουμε και δεν θα μας καταστείλουν.

Η Ελληνική ιστορία, γραμμένη με το αίμα των μαχητών του χώρου και του πολιτισμού τον οποίο χάσαμε εμείς ενώ οι ξένοι οικειοποιήθηκαν, πρέπει να επιστρέψει στα εκπαιδευτικά μας ιδρύματα. Το σθένος της αποφασιστικότητας που θα δημιουργήσει τη χιονοστιβάδα της επιστροφής εξαρτάται μόνον από τη γνώση της αλήθειας. Την αλήθεια πρέπει να την αναζητήσεις από την πηγή, δεν προσφέρεται σχεδόν ποτέ στην επιφάνεια. Γι’ αυτό υποσχόμαστε πως στις σελίδες αυτές θα βρείτε την πραγματική αλήθεια της ιστορίας μας, όπως αυθεντική την κατέγραψε ο παθών λαός που δεν ψεύδεται γιατί ο ίδιος τα είδε και τα πέρασε, που δεν επηρεάζεται από καμιά δειλία ούτε έχει καμία προκατάληψη και λέει τα πράγματα με το όνομά τους.

Στις Μνήμες – Αλησμόνητες Πατρίδες, λοιπόν, καταγράψαμε το δράμα του εκτοπισμού απ’ αυτούς που επέζησαν. Εκείνοι που χάθηκαν δεν μπορούν πλέον να μιλήσουν. Για κάθε έναν ή μία που επέζησε πολύ μεγαλύτερος αριθμός άλλων χάθηκε στο μένος της εκδίκησης και ωμής αγριότητας. Ούτε το ένα εκατοστό αυτών που εκτοπίστηκαν δεν καταγράφεται εδώ. Ας μην χαθούν όλοι αυτοί και από τη μνήμη μας.

Η καταγραφή εδώ περιλαμβάνει την τύχη χιλιάδων ατόμων που ξέφυγαν  από επανειλημμένες συμφορές και καταστροφές των χωριών και πόλεών τους. Οι μαρτυρίες αυτές είναι επικεντρωμένες ως επί το πλείστον στις πρόσφατες καταστροφές όπως αυτή της Σμύρνης, και τις εκδιώξεις από τις πατρογονικές εστίες όπως της Προύσας της Νικομήδειας, της Καππαδοκίας κ.ά. λόγω του ότι βρίσκονται στο εγγύς παρελθόν. Παλαιότερες μνήμες έχουν αλλοιωθεί κι έχουν ξεγραφτεί από τη θύμηση. Ας κρατήσουμε τουλάχιστον αυτές που σήμερα ακόμη μπορούμε να καταγράψουμε. Ας τις μάθουμε κι ας τις διδάξουμε στις επόμενες γενεές.

Πέραν τούτων εσείς κρίνετε για το μέλλον το οποίο διαγράφεται τόσο αβέβαιο και ντροπιαστικό. Ντροπιαστικό γιατί τουλάχιστον σύμφωνα με τον πιο πάνω πίνακα μέχρι σήμερα φανήκαμε ως λαός ανάξιοι των περιστάσεων…

Η φύση δε θα μας συγχωρήσει αν δεν προσπεράσουμε αυτά τα λάθη και με την απαιτούμενη εγρήγορση επανορθώσουμε το μέλλον διδαγμένοι από ένα τόσο καταστρεπτικό παρελθόν. «ξυνόν ἐστι πᾶσι τὸ φρονέειν.» (Ηρ. 13.113) –Κοινή είναι σε όλους η φρόνηση.

Ιάκωβος Γαριβάλδης
Μελβούρνη, Φεβ. 2013
Πρωτοδημοσιεύτηκε στις σελίδες 24 γράμματα

Δεν υπάρχουν σχόλια: