Wednesday 28 May 2008

Τις ουν ο φυσικός τούτων;

«ὥσπερ οἰκίας ὁ μὲν λόγος τοιοῦτος, ὅτι σκέπασμα κωλυτικὸν φθορᾶς ὑπ' ἀνέμων καὶ ὄμβρων καὶ καυμάτων, ὁ δὲ φήσει λίθους καὶ πλίνθους καὶ ξύλα, ἕτερος δ' ἐν τούτοις τὸ εἶδος <οὗ> ἕνεκα τωνδί. τίς οὖν ὁ φυσικὸς τούτων; πότερον ὁ περὶ τὴν ὕλην, τὸν δὲ λόγον ἀγνοῶν, ἢ ὁ περὶ τὸν λόγον μόνον; ἢ μᾶλλον ὁ ἐξ ἀμφοῖν;»

Αν ισχύει η δοξασία ότι η οικογένεια, η οποία συμβιώνει εντός μιας και μόνο οικίας, είναι η βάση μιας κοινωνίας ποια είναι τότε τα πρότυπα που χαρακτηρίζουν την οικογένεια και ποιο είναι λογικά το βασικό της μέλος; Τι μπορούμε ν’ αντλήσουμε από τους τρόπους της οικογένειας της αρχαιότητας που θα ωφελήσουν την αντίληψη του σήμερα; Διότι άλλο είναι να υποθέτει κανείς το τι είναι η οικογένεια, τι υποχρεώσεις έχουν τα μέλη της και ποιος ο ευειδής τρόπος να στηριχθεί και άλλο να αποφαίνεται μετά από μελέτη της ιστορίας και ν’ αποκρίνεται ανάλογα με τις ανάγκες του σήμερα.

Ταύτα μαρτυρεί ο Αριστοτέλης περί οικίας. Το ότι δηλαδή αποτελείται από ύλη και πνεύμα. Οι μεν βλέπουν την ύλη και μιλούν γι’ αυτήν, οι δε τον λόγο (λογική). Τελικά δε ρωτάει ο δάσκαλος ποιος από τους δύο είναι ο φυσικός, ο ομιλών περί της ύλης που αγνοεί τη λογική, ο γνωρίζων μόνο τη λογική ή μάλλον αυτός που αναγνωρίζει και τα δύο;

Για να ρωτάει ο Αριστοτέλης τα ερωτήματα είναι πολλά, η λογική ίσως έτοιμη να χρησιμεύσει, παρ’ όλο που πολλές φορές οι ανάγκες και οι συγκυρίες αντιστρέφουν τους όρους, χαλιναγωγούν αισθήματα, αναλώνουν προτιμήσεις και απαιτήσεις. Όλα αντιπροσωπευτικά φαινόμενα της λειτουργίας της λογικής παρουσιάστηκαν στο τεύχος 15 του περιοδικού της Παλλάδας "Αθηνάς". Της μητέρας της λογικής και σοφίας.

Τελικά όμως, με τη βοήθεια της φύσης, οι απαιτήσεις έδωσαν τέλος σε μια συγκυρία που ξεκίνησε πριν οκτώ περίπου χρόνια και παρ' όλο που έβαλε τα θεμέλια για μια σοβαρή προσπάθεια του μέλλοντος σκόνταψε. Το μέλλον την πρόλαβε προτού μεστώσει. Ο κόσμος της την πρόδοσε προτού ωριμάσει και αποδόσει τα φρούτα. Η γενναία προσπάθεια συνάντησε τη φύση που δεν έχει ισχυρότερη στον κόσμο τούτο. Συνάντησε την εξέλιξη που δεν τη σταματάει κανείς.

Το μόνο που ευχόμαστε είναι να μάθαμε απ' αυτή και η προσπάθεια να μην έχει μετατραπεί σε απόλυτη ματαιότητα. Η λογική όμως ποτέ δεν οδηγεί στη ματαιότητα, αντίθετα η ματαιότητα οδηγεί στη λογική - αν δεν οδηγήσει εκεί θα σταματήσει να υπάρχει.

No comments: