Wednesday 11 February 2009

O παππούς μου


Ο παππούς μου, είναι ο άνθρωπος που μου δώρισε τ' όνομά του να το ταλαιπωρώ σ’ όλη μου τη ζωή. 'Ενα όνομα που αντικατοπτρίζει την αδυναμία του χαρακτήρα και την μωρία της προσωπικότητάς μου.

Εκείνος από την πλευρά του, κάθε φορά που έφευγε για τα πράσινα χωράφια κανένας γνωστός του έλεγε: «Τον έστειλα κι αυτόν...». Μια φράση που ακουγόταν μέσα στο σπίτι συχνά όσο ζούσαμε μαζί και παρ’ όλη την άγνοιά μας για το τι ακριβώς εννοούσε, δεν την ξέχασα ποτέ.


Μέχρι που μια μέρα ο παππούς έβαλε τα καλά του, χτενίστηκε, έβαλε το μακιγιάζ, ξάπλωσε με σταυρωμένα τα χέρια και κάποιος άλλος πλήρωσε το εισιτήριο και τον έστειλε κι εκείνον στα πράσινα χωράφια. Δεν θυμάμαι αν είχα ρίξει τότε και πολύ δάκρυ, γιατί είχε φτάσει τα 95 και τι να περιμέναμε στο κάτω–κάτω, σκεφτόμουν. Άλλωστε μέχρι το τέλος ήταν ακμαίος, στιβαρός και πάνω απ’ όλα δημιουργικός. Εμένα, που μ' αγαπούσε ιδιαίτερα, μου έφτιαχνε κατρακύλια, μου έδινε χρήματα σε χρόνια που δεν είχαμε ούτε τα δανεικά να πληρώσουμε στο παντοπώλη, κι εγώ καλοπερνούσα με τις σοκολάτες μου, άσε να μην πω και για κανένα σινεμαδάκι στη ζούλα.

Ένα πράγμα όμως απ' αυτά που έκανε για μένα κι ήταν η ζωή μου ανάλαφρη παιδί, ήταν οι ιστορίες που μου διηγούνταν. Καθόμουν με τις ώρες και άκουγα αυτά που πέρασε στη Μικρά Ασία. Πώς πιάστηκε αιχμάλωτος γιατί δεν ήθελε να καταταχτεί στον Τουρκικό στρατό να πολεμήσει εναντίον των Ελλήνων. Πώς τον άφησαν να πεθάνει από κακιά αρρώστια αλλά εκείνος δεν παραδόθηκε στη μοίρα του και επέζησε. Μόνο ελάχιστες απ' αυτές τις ιστορίες μένουν στο μυαλό μου σήμερα, αλλά είμαι σίγουρος πως αυτές ήταν που έπλασαν το χαρακτήρα μου.

Κι όταν έφυγε, όπως τον θυμάμαι, για μένα έφυγε σαν άνθρωπος κυνηγημένος από τον άνθρωπο, εχθρό και φίλο. Έχασε τα μέρη που γεννήθηκε και μεγάλωσε στον παλιό Μαρμαρά, κι έχασε από την ελονοσία τρία παιδιά του στο Νέο Μαρμαρά, ενώ είχε ήδη χάσει το σπίτι και τα υπάρχοντά του κι απέμεινε σαν μοναχικό σκυλί να περιμένει κανένα ξεροκόμματο για να ζήσει. Πού να ζήσει αφού παρ' όλο που έχτισε τόσα σπίτια στον υπόλοιπο κόσμο, δικό του δεν είχε. Ήτανε βλέπετε χτίστης, εργολάβος, οικοδόμος, οτιδήποτε είχε να κάνει με κατασκευές κτιρίων.

Ο άνθρωπος αυτός, εκτός από το όνομα, μου έκανε ένα άλλο σημαντικό δώρο: την απρόσμενη αθωότητά μου. Απρόσμενη γιατί παρ' όλα τα χρόνια μου δεν σταμάτησα να αισθάνομαι παιδί με τις αδυναμίες τις παιδικές μου. Κι όταν έφυγε, έφυγε εκείνος που δίπλα του συνεχώς μάθαινα. Ο άνθρωπος που αποτελούσε το γενναίο προγονικό παρελθόν μου, αυτό που γνώρισα μέσα από τις σκέψεις και τη ζωή του, αυτό που έχασα όταν ορφάνεψα από την παρουσία του.

Δεν αδίκησε κανέναν όμως αδικήθηκε. Πέρασε για ν’ αφήσει το στίγμα του, ν’ ακουστεί το όνομά του, να καταγραφεί η οικογένεια και τα δημιουργήματά του. Κι έφυγε έτσι άδοξα μ’ έναν τρόπο που παρ’ όλα του τα χρόνια, δεν θα ήθελα να φεύγουν οι άνθρωποι. Θα προτιμούσα να είχαν καλύτερο τέλος οι άνθρωποι.

Κάθε τέλος όμως ξεκινάει από κάπου. Κάθε τέλος έχει και μιαν αρχή. Η αρχή εδώ ήταν ότι τον πήραν από κοντά μου γιατί οι γονείς μου δεν μπορούσαν να τον κοιτάξουν. Τον ανέλαβε η θεία μου που μπορούσε κι εγώ τον έχασα για μερικά χιλιόμετρα που τότε ήταν η άλλη άκρη του κόσμου.

Σήμερα στην κοινωνία που ζούμε το γήρας είναι απίστευτα ανεπιθύμητο. Ο γέρος καταλήγει σπρωγμένος από τα παιδιά του σ' ένα γηροκομείο και ξεχνιέται εκεί. Στερείται εκείνος τη χαρά των εγγονών του κι εκείνα στερούνται τη χαρά του παππού ή της γιαγιάς. Στερούνται τα παιδιά τις ιστορίες που τα πλάθουν σε χαρακτήρες χρήσιμους για την ανθρωπότητα. Εφόσον ο παππούς και η γιαγιά έχουν αντικατσταθεί με την τηλεόραση, τον υπολογιστή, το playstation. Και πλάθουν σήμερα τα παιδιά καθισμένα μπρος στις ηλεκτρονικές οθόνες χαρακτήρες ατίθασους, άγριους, γεμάτους δίψα για θάνατο και καταστροφή. Κι όταν ενηλικιωθούν δεν φτάνουν όλοι οι αστυνομικοί της χώρας να τους σταματήσουν. Δεν φτάνουν τα δρακόντια μέτρα ασφάλειας. Δεν φτάνουν οι μαντρότοιχοι στα σπίτια και τα λυκόσκυλα. Όλα αυτά γιατί η κοινωνία στερεί από τον άνθρωπο τη χαρά της σχέσης ενός παππού ή της γιαγιάς με το εγκονάκι τους. Δεν υπάρχει μεγαλύτερο έγκλημα από το ν' αφαιρούν τη δίψα και ανάγκη γι' αληθινή αγάπη από τη δύση ή την ανατολή του ανθρώπου αυτοί που δεν αντιλαμβάνονται πως η νύχτα θα έρθει σύντομα, όσο κι αν λάμπει ο ήλιος το μεσημέρι.



Πώς όμως έφυγε ο δικός μου παππούς, ποιες ανοιχτές υποθέσεις άφησε πίσω του, τι ανεκπλήρωτα όνειρα πήρε μαζί του; Αυτά είναι τα ερωτήματα που ποτέ κανείς δεν θα μάθει τις απαντήσεις με λεπτομέρεια. Ποτέ κανείς δεν θα καταλάβει τις ενδόμυχες σκέψεις και φιλοδοξίες ακόμη και του διπλανού του ή του πιο προσφιλούς του προσώπου.

Αν ο Σωκράτης δεν πέθαινε καταδικασμένος σε θάνατο μέσα στο κελί του, αν οι μαθητές του κατόρθωναν να τον πείσουν να δραπετεύσει εφόσον τα είχαν όλα έτοιμα, σήμερα δεν θα γνώριζαν πολλοί τη φιλοσοφία της ζωής και τα διδάγματά του.

Γι’ αυτό αν όχι ολόκληρο το ανθρώπινο γένος, ή τουλάχιστον εκείνοι που επιθυμούν να μετρήσει το πέρασμά τους πρέπει να μείνουν δραστήριοι κι ανικανοποίητοι μέχρι το τέλος της γήινης παρουσίας τους. Πρέπει να τιμήσουν την αξία του λόγου τους, την αξία της δημιουργίας και μετάδοσής της με το ανοιχτό και συνεχώς προοδευμένο μυαλό τους. Κι όταν προσεγγίσουν το τέλος της ζωής τους, πρέπει ν' αγαπηθούν από τα εγγόνια για τις ιστορίες τους και να γευθούν την αγάπη των 'δυο φορές παιδιών τους'.

5 comments:

pylaros said...

Ιάκωβε! ότι και να σου πω είναι λίγο, μόνο αυτό σου λέω, δάκρυσα διαβάζοντας την ανθρώπινη ιστορία την του παππού σου, έφυγε κι άφησε ένα ατελέιωτο ανθρώπινο συναίσθημα ευθήνης προς το γένος του.
Δυστυχώς η σημερινή κοινωνία έχει αλλάξει, από ανθρώπινη έγινε άψυχη ηλεκτρονική και όχι μόνο αυτό αλλά όπως το λες σε θεωρούν άχρηστο και σε πετούν στα διάφορα ιδρύματα.
Δεν είχα την ευκαιρία ποτέ να γνωρίσω κανέναν παππού, είχαν φύγει από τον κόσμο πριν εγώ γεννηθώ, αλλά το κυριότερο είναι ότι μαθαίνω από πρώτο χέρι να είμαι παππούς μα και χωρίς να έχω προηγούμενη πείρα...
Πράγματι οι ανθρώποι του καρού του παππού σου, ακόμη και του καιρού του δικιού μας όταν είμαστε παιδιά βασιζόταν σε ανθρώπινες αξίες, σε ένα ατομικό αυτοσυγκεντρωτισμό κι ευθύνη για όλο τους το σόϊ, σήμερα άλλαξε σε ύλη και μαζί με αυτή και τα ανθρώπινα συναισθήματα...
Γαβριήλ ΝΥ

Αστοριανή said...

Πικρή η θύμηση, Φίλε Ιάκωβε, 'οταν την ανεβάζεις στο φως και βαραίνει η ζυγαριά στις δυσκολίες της ζωής...
Τρία χρόνια πριν έχασα και την μητέρα μου, στα 93 της. Μέχρι την τελευταία στιγμή, το μυαλό της "ξυράφι" που λένε.
Πολλές φορές διερωτούμαι τον λόγο που ήρθαμε στη ζωή...
ταγμένοι προς τί?
και ποιός θέλει τη "σοφή" γνώμη του ηλικιωμένου? κανείς!
Τώρα, στην εποχή μας, και οι δύο γονείς εργάζονται, καιρός δεν υπάρχει καλά-καλά ούτε για τα παιδιά!
Ναι, τα παιδιά μεγαλώνουν ΤιΒιμορφωμένα... με την περιπέτεια, την γνώση,τη χαρά και
τον πόνο με ταχύτητα εκπληκτική... σε μία ή δύο ώρες έχουν διδαχτεί όλα τα εγκληματικά γεγονότα και μάλιστα συμπάσχουν...
ΜΕΤΑ? Πώς να αντιστρέψεις, λοιπόν, ότι "διδάχτηκαν" στα τρυφερά χρόνια τους, όπου το μυαλό τους είναι άγραφτο κομπιούτερ και απορροφά τα πάντα σαν σφουγγάρι?
Πόσα όνειρα χάσαμε και χαλάσαμε, Ιάκωβέ μου.
Πόση η κρυφή αγωνία του πού και πώς θα μας πάει η ζωή...
Ας ευχηθούμε μια σύντομη φυγή.
Για απόψε, όμως, ας αλλάξουμε σελίδα. Δεν μπορούμε να ξέρουμε το μέλλον μας και δεν γίνεται να το αλλάξουμε! Μικρές... επιδιορθώσεις!
Καλή Γιορτή της Αγάπης, Φίλε μου, με την Άντρια και τους λεβέντες σου.
Υιώτα, ΝΥ

iakovos said...

Στο Γαβριήλ και τη Γιώτα

Σαν βγω στο σεριάνι το παγκόσμιο
κι ανάψω το καντήλι της ευχής
με δάκρυα στα μάτια αντικρύζω
δυο φίλους να μου λένε "και εμείς".

Κι ανοίγω τότε διάπλατα το πνεύμα
ρουφώντας κάθε σκέψη τους ξανά
η Γιώτα κι ο Γαβρίλης μ' ένα νεύμα
μου πρόσφεραν αιώνια χαρά.

Αστοριανή said...

Κι εγώ... "με το καντήλι της... ποίησης" διάβασα το ποίημά σου για την πατρίδα σου, την Μακεδονία, στην συγκέντρωση των.. γραφιάδων, φίλε Ιάκωβε.

Ήταν το ελάχιστο
που μπορούσα να κάνω, στον 7-λεπτο χρόνο που μας έδιναν, και όπως και πέρυσι, αυτό έκανα κι εφέτος.
Έτσι ακούστηκε και η φωνή η δική σου, του Βάιου, της Τσαρδίκου, της Ι.Φραγκούλη, του Δουρίδα και τέλος η δική μου...
Για ένα βράδυ στην Αστόρια, στο Λημνιακό Σπίτι, καταφέραμε και μαζευτήκαμε!!!
Όμορφα, αλλά εμείς κι εμείς...
Πάντως, καλύτερα από το τίποτα.
Θα τα πούμε πάλι, στα σίγουρα.
Χαιρετισμούς και στην Αντρια, είδα ποιήσή της στου Κ.Δουρίδα.
Να είστε καλά, όλοι,
Υιώτα, ΝΥ

Αστοριανή said...

Γεια σου, Φίλε μου.
Αργήσαμε λίγο να τα πούμε...
Υποχρεώσεις, γενέθλια της εγγονής... και πάει λέγοντας.
Θα ήθελα να σε ρωτήσω κάτι σημαντικό: Υπάρχει επεξηγηματικός οδηγός για το σύστημα
"office Home and student 2007"
στα ελληνικά?
Αυτό μου έχουν βάλει, τον Ιανουάριο, και πίστεψέ με, το βρήσκω διαφορετικό και με... μπερδεύει.
Αν υπάρχει, θα το ήθελε και άλλο, δικό μου πρόσωπο,...
Όποτε μπορέσεις, πες μου.

Χαιρετισμούς στην... μπουκαμβίλια του κήπου σου,
Υιωτα, ΝΥ